در این مقاله به معرفی چارچوبهای شناخته شده در مدیریت خدمات فناوری اطلاعات (ITSM) از جمله کوبیت، Six Sigma، MOF، ITIL و غیره میپردازیم.
مدیریت خدمات فناوری اطلاعات (IT Service Management) اصطلاح رایجی است که یک هدف استراتژیک برای طراحی، مدیریت و بهبود روشهای به کارگیری فناوری اطلاعات (IT) در سازمان را تعیین میکند. هدف از مدیریت خدمات فناوری اطلاعات، به کارگیری افراد مناسب و تکنولوژیها و فرآیندهای کاری صحیح در سازمان برای دستیابی به اهداف کسب و کار است.
چارچوبهای پرکاربرد ITSM
چارچوب COBIT: چارچوبی برای توسعه، پیادهسازی، نظارت و بهبود قوانین IT و روشهای مدیریتی است. چارچوب COBIT توسط انجمن حسابرسی و کنترل سامانههای اطلاعاتی (ISACA) ارائه شده است. برای آگاهی از جزئیات بیشتر میتوانید به مقاله چارچوب (COBIT) کوبیت چیست مراجعه نمایید.
چارچوب Microsoft Operation Framework: یک مجموعه شامل 23 سند است که متخصصان IT را طی فرآیندهای تولید، پیادهسازی و مدیریت صحیح و مقرون بهصرفه خدمات IT راهنمایی میکند. برای آگاهی از جزئیات آن میتوانید مقاله چارچوب عملیاتی مایکروسافت (MOF) چیست را مطالعه کنید.
چارچوب Six Sigma (شش سیگما): یک چارچوب مدیریتی است که توسط شرکت Motorola در ۱۵ ژانويه ۱۹۸۷ معرفی گردید. شش سيگما يك طرح بهبود و فرآيند منسجم و نظام مند براي تمركز بر ميزان پيشرفت و ارائه سرويسهاي مناسب و کاهش نقصهای موجود در محصول و خدمات است.
استاندارد ISO 20000: یک استاندارد جهانی است که به توصیف نیازهای سیستم ITSM میپردازد. اگرچه این استاندارد توسط موسسه استاندارد انگلستان جهت شبیهسازی روشهای تعیین شده در چارچوب ITIL ارائه شده است، با این حال از سایر چارچوبهای ITSM همچون Microsoft Operation Framework نیز پشتیبانی میکند.
چارچوب TOGAF: یک چارچوب معماری سازمانی است که توسط موسسه Open Group ارائه گردیده است. این چارچوب یک رویکرد ساختاریافته برای سازمانهایی است که قصد پیادهسازی و نظارت بر تکنولوژی IT را دارند.
چارچوب ITIL (کتابخانه زیرساخت فناوری اطلاعات): چارچوب پرکابردی است که به منظور هم راستا کردن IT با نیازهای کسب و کار به روشهایی ارائه میکند. ITIL شامل پنج بخش است. این بخشها عبارتند از: استراتژی، طراحی، انتقال، عملیات اجرایی و بهبود مستمر خدمات. توسعه مستمر چارچوب ITIL به شرکت انگلیسی Axelos (یک شرکت سرمایهگذاری که توسط دولت انگلستان تاسیس شده) واگذار گردیده است.
کلام آخر
در دنیای فناوری اطلاعات امروزی، ITIL پرکاربردترین چارچوب برای مدیریت خدمات فناوری اطلاعات میباشد. در واقع ITIL به سبب نیازی که به بهروشهای ITSM در اواخر دهه 1980 احساس میشد، بهوجود آمد و از همان زمان تا کنون به یک چارچوب تبدیل شده که توسط بسیاری از سازمانها در سراسر جهان مورد استفاده قرار میگیرد. بسیاری از نرم افزارهای مدیریت خدمات فناوری اطلاعات و نرم افزارهای هلپ دسک امروزی، مبنای خود را چارچوب ITIL قرار دادهاند که این خود اهمیت و فراگیر بودن آن را نشان میدهد.
بیشتر بخوانید: ITSM و ITIL چه تفاوتی با هم دارند