در این مقاله تاریخچه پیدایش MOF و کاربرد آن را بررسی خواهیم کرد و همچنین تفاوت‌های این چارچوب ITSM با چارچوب‌های دیگر مانند ITIL نیز ذکر خواهد شد.
اولین نسخه‌ی Microsoft Operation Framework در سال 1999 توسط مایکروسافت با هدف کمک به مشتریان مایکروسافت جهت دستیابی به بهترین عملکرد در طول چرخه‌ی حیات IT، عرضه شد. مایکروسافت در ارائه‌ی پلتفرم‌های سرور‌محور مانند ویندوز سرور، Exchange server،SQL server و غیره بسیار شناخته شده است. به منظور حل چالش‌های روزافزونی که واحد IT با آن دست و پنجه نرم می‌کند، سازمان‌ها به یک راهنما در قالب چارچوب‌های مدیریتی و عملیاتی نیاز دارند.
چارچوب عملیاتی مایکروسافت (Microsoft Operation Framework) مجموعه‌ای متشکل از 23 سند است که متخصصان IT را در راستای تعریف، پیاده‌سازی و مدیریت موثر و مقرون به صرفه سرویس‌های IT راهنمایی می‌کند. در حقیقت Microsoft Operation Framework که به اختصار به آن MOF نیز می‌گویند یک چارچوب جایگزین برای کتابخانه زیرساخت فناوری اطلاعات یا همان ITIL است. درست همانند ITIL، چارچوب MOF نیز شامل راهنمایی‌هایی در خصوص چرخه‌ی حیات سرویس‌های IT (از مفاهیم اولیه گرفته تا از رده خارج کردن و جایگزینی آنها) می‌باشد.
نسخه‌ی 4 از چارچوب MOF در اوایل سال 2008 نهایی شد. خبر خوب در مورد این نسخه آن است که MOF 4.0 با ITIL نسخه سوم، سازگاری کامل دارد. بدین معنی که اگر شما هزینه‌ای در جهت آموزش ITIL انجام دادهاید، نیاز به هزینه مجدد نخواهید داشت. چارچوب MOF یا Microsoft Operation Framework شامل 4 فاز می‌باشد که در مجموع از 16 تابع مدیریت سرویس یا (Service Management Function (SMF تشکیل شده است.
اجزاء MOF
- برنامه ریزی (Plan): که هدف آن طراحی و بهینه‌سازی استراتژی سرویس‌های IT به منظور دستیابی به اهداف نهایی سازمان می‌باشد.
- تحویل (Deliver): که هدف آن اطمینان از توسعه و استقرار صحیح سرویس‌های IT و همچنین اطمینان از آماده استفاده بودن آنها می‌باشد.
- عملیات (Operate): که هدف آن اطمینان از درست عمل کردن و نگهداری (Maintenance) صحیح سرویس‌های IT و همچنین اطمینان از هم راستا بودن آنها با انتظارات و نیازهای سازمان می‌باشد.
- لایه مدیریت (Manage Layer): این لایه در حقیقت شالوده چرخه حیات سرویس‌های IT را تشکیل می‌دهد. بدین ترتیب که با فراهم آوردن اصول و قواعد عملیاتی و همچنین بهروش‌های مرتبط سعی می‌کند تا اطمینان حاصل کند که سرمایه‌گذاری در IT، ارزش تجاری مورد انتظار را در مقابل سطح معقولی از ریسک برآورده می‌کند. این فاز بر روی مدیریت IT، مدیریت ریسک، تطابق با استانداردها (Compliance)، فرایندها و مسئولیت‌ها، پیکربندی و مدیریت تغییرات تمرکز دارد. فرایندهای موجود در این لایه در طول تمامی فازهای دیگر در چرخه حیات نیز اتفاق می‌افتند.
چارچوب MOF از برخی جهات شبیه به ITIL می‌باشد و هدف هر دو آنها تا حدود زیادی یکسان است. نظرات مختلفی در خصوص اینکه کدام چارچوب بهتر است وجود دارد. چارچوب ITIL به مراتب شناخته شده‌تر است و با توجه به آن که مدارک مختلفی برای کسانی که در دوره‌ها و آزمون‌های آن شرکت می‌کنند وجود دارد، ارزیابی افراد در سطوح مختلف آسان‌تر است. اما، به طور کلی ITIL پیچیدگی بیشتری نسبت به MOF دارد. برای مثال، همان‌طور که نیل نیکلسن در مقاله‌اش اشاره می‌کند، می‌توانید از MOF انتظاراتی در سطح ITIL داشته باشید با این تفاوت که مستندات آن رایگان و بسیار خلاصه تر و آسان‌تر از ITIL است.
توجه داشته باشید که هر دو، چارچوب‌های ITSM هستند. چارچوب‌های ITSM دیگری نیز وجود دارند که محبوبیت کمتری دارند مانند BiSL،COBIT یا ISO/IEC 20000. آنچه در نهایت برای شما اهمیت دارد، عملیاتی کردن صحیح ITSM می‌باشد، مستقل از آنکه از چه چارچوبی استفاده می‌کنید.
درباره نرم افزار مدیریت خدمات فناوری اطلاعات دانا
نرم افزار مدیریت خدمات فناوری اطلاعات دانا پرو یک راهکار جامع برای مدیریت و اتوماسیون فرآیندها و امور جاری واحد فناوری اطلاعات در سازمان‌ها می‌باشد. این سیستم مبتنی بر ITSM بوده و امکانات مورد نیاز مدیران و کارشناسان IT را جهت ارتقاء کیفیت خدمات و افزایش بهره‌وری فراهم می‌سازد. دانا دارای زیر سیستم‌های متعددی مانند پایگاه دانش (Knowledge Base)، مدیریت دارایی‌ها، مدیریت SLA، کاتالوگ خدمات (Service Catalogue) است که نیازهای ضروری واحد فناوری اطلاعات را برآورده می‌کند.
سوالات متداول
- MOF چیست؟
چارچوب عملیاتی مایکروسافت (Microsoft Operation Framework) مجموعه‌ای متشکل از 23 سند است که متخصصان IT را در راستای تعریف، پیاده‌سازی و مدیریت موثر و مقرون به صرفه سرویس‌های IT راهنمایی می‌کند. - اجزاء MOF چیست؟
برنامه ریزی (Plan) – تحویل (Deliver) – عملیات (Operate) – لایه مدیریت (Manage Layer)
