فهرست مطالب این مقاله:
به عنوان یک راهبر یا کارشناس شبکه این وظیفه شماست که از صحت عملکرد و دسترس پذیری سرورها اطمینان حاصل کنید. در این سند نکات قابل توجه برای مانیتورینگ منابع اصلی سرورها توضیح داده می شود.
باید به این نکته توجه کرد که هدف اصلی در ایجاد شبکه های کامپیوتری، فراهم ساختن امکان دسترسی کاربران به منابع و برنامه های کاربردی موجود بر روی سرورها می باشد و همه تجهیزات شبکه در راستای این هدف پیکربندی می شوند. عدم نظارت یکپارچه و مداوم بر سلامت و منابع سرورها موجب کاهش سرعت دسترسی به اطلاعات و برنامه ها، بروز اختلال و در نهایت شکایت و نارضایتی کاربران و ایجاد زیان های مالی قابل توجه برای سازمان می گردد.
به عنوان یک راهبر یا کارشناس شبکه این وظیفه شماست که از صحت عملکرد و دسترس پذیری سرورها اطمینان حاصل کنید. در این مقاله نکات قابل توجه برای مانیتورینگ منابع اصلی سرورها توضیح داده می شود.
چه چیزی را بر روی سرورها مانیتور کنیم؟
همه اجزاء نرم افزاری و سخت افزاری سرور که عدم عملکرد صحیح آنها موجب ایجاد مشکل می گردد نیاز به مانیتورینگ همیشگی دارند. لیکن اجزاء زیر از الزامات مانیتورینگ سرورها محسوب می گردند:
- دسترسی پذیری سرور (آیا سرور در قابل دسترسی در شبکه است ؟)
- پردازشگر ( آیا توان پردازشگر برای ارائه سرویس مناسب کافیست؟)
- حافظه (آیا حافظه نصب شده بر روی سرور متناسب با نیاز است؟)
- دیسک (آیا فضای آزاد کافی بر روی دیسک سرور وجود دارد؟)
- سرویس ها (آیا سرویس های مهم در حال اجرا می باشند؟)
- پهنای باند (آیا سرعت کارت شبکه برای پهنای باند مصرفی کافیست؟)
- پروسه ها (وضعیت پروسه ها و برنامه های کاربردی چگونه است؟)
مانیتورینگ دسترسی پذیری سرور
دسترس پذیری به این معنی است که آیا سرور یا برنامه های کاربردی قابل دسترسی هستند یا خیر. آسان ترین و معمول ترین روش برای مانیتورینگ دسترس پذیری یک سرور استفاده از روش Ping است. علاوه بر این، برقراری موفق یک ارتباط TCP به یک پورت خاص بر روی سرور نشان دهنده بالا (برقرار) بودن سرویس مربوطه می باشد.
در سیستم مانیتورینگ بینا شما با استفاده از مانیتور های Device و یا مانیتور Windows / Linux Server از دسترس پذیری سرور خود اطمینان حاصل می کنید.
مانیتورینگ پردازشگر
با مانیتورینگ همیشگی وضعیت پردازشگر درمی یابیم که سرور چه مقدار مشغول است. سروری که بیش از حد مشغول است نمی تواند با کیفیت و سرعت مناسب به درخواست های کاربران پاسخ دهد و موجب ایجاد نارضایتی کاربران و مشتریان می گردد. فراموش نکنید که یکی از وظایف اصلی شما به عنوان راهبر شبکه حصول اطمینان از رضایت کاربران در کار با شبکه و سرورها می باشد.
یکی از آسان ترین روشها برای مانیتورینگ مشغولیت و در نتیجه سرعت عملکرد (Performance) سرورها، مانیتورینگ میزان استفاده از پردازشگر (CPU Utilization) می باشد.
چنانچه درصد استفاده از پردازشگر برای مدت زمان طولانی بیش از 85% باشد این موضوع نشان دهنده نا کافی بودن قدرت پردازشگر برای برنامه ها و سرویس های در حال اجرا می باشد. اگرچه بالا بودن درصد استفاده از پردازشگر در مقاطع زمانی کوتاه نشان دهنده وجود مشکل نمی باشد، برای مثال ممکن است در زمان تهیه نسخه پشتیبان و یا فشرده سازی (Compressing) اطلاعات، فعالیت پردازشگر زیاد شود که این موضوع طبیعی است.
در واقع چنانچه سرور شما به طور معمول کمتر از 75% از پردازشگر استفاده می کند، پس این سرور دارای قدرت عملکرد مناسب برای پردازش بارکاری به طور موثر می باشد و دارای مشکلی نیست.
حال چنانچه سرور به طور معمول بین 20% الی 30% از پردازشگر را استفاده کند، یعنی توان سرور بیشتر از بار کاری موجود است و احتمالاً این سرور کاندید مناسبی برای اجرا در محیط های مجازی می باشد.
مانیتورینگ حافظه
وجود حافظه کافی بر روی سرور تاثیر بسیار زیادی بر سرعت عملکرد آن دارد. چنانچه حافظه فیزیکی آزاد(Available Memory) به میزان کافی در دسترس پردازشگر نباشد، سیستم از حافظه مجازی دیسک استفاده می کند که این روش به مراتب کند تر است. بنابراین یکی از شاخص های اصلی سرور که لازم است همیشه تحت نظارت قرار گیرد، میزان استفاده از حافظه فیزیکی (Memory Utilization) است.
میزان حافظه مورد نیاز سرورها متفاوت است و به نوع سرویس ها و برنامه های کاربردی نصب شده بستگی دارد، برای مثال یک SQL Server به مراتب به حافظه بیشتری نسبت به یک Domain Controller نیاز دارد و شما باید به توصیه سازندگان نرم افزار برای تصمیم گیری در خصوص مقدار RAM مورد نیاز توجه کنید، ولی چنانچه میزان استفاده از حافظه بر روی سرور برای مدت طولانی بالای 95% باشد این موضوع نشان از ناکافی بودن حافظه دارد و احتمالا لازم است تا RAM سرور را افزایش دهید.
مانیتورینگ دیسک
یکی از مشکلاتی که راهبران شبکه با آن روبرو می شوند پر شدن فضای دیسک بر روی سرورها می باشد، این مشکل به خصوص بر روی سرورهای پایگاه داده بیشتر اتقاق می افتد. برای مثال چنانچه فضای آزاد(Free Space) بر روی درایو C: یک سرور تمام شود، سرعت عملکرد سرور به شدت کاهش یافته و احتمال دریافت پیغام های خطا از سرویس های برنامه های کاربردی وجود خواهد داشت.
یقینا این امکان برای شما وجود ندارد که به طور منظم و همیشگی میزان فضای دیسک همه درایوهای سرورهای خود را به صورت دستی چک کنید، لذا استفاده از سیستم های مانیتورینگ این امکان را فراهم می سازد که به صورت یکپارچه و متمرکز وضعیت دیسک همه سرورهای خود را تحت نظارت قرار دهید.
آستانه مورد قبول فضای آزاد بر روی یک درایو 10% است، یعنی فضای آزاد نباید کمتر از 10% کل فضای آن درایو باشد، این موضوع بخصوص برای درایو سیستم (C:) و درایو هایی که پایگاه داده بر روی آن قرار دارد پر اهمیت است.
مانیتورینگ سرویس ها
متوقف شدن برخی از سرویس ها بر روی سرورها موجب از کار افتادن برنامه های کاربردی و یا بروز اختلال در فعالیت معمول شبکه می گردد. چنانچه به بخش مدیریت سرویس ها services. MSc بروید مشاهده می کنید که بسیاری از سرویس ها در حال اجرا می باشند، در نظر داشته باشید که stop شدن برخی از این سرویس ها مشکلات متعددی را ایجاد می کند، پس لازم است سرویس های مهم را تحت نظارت قرار دهید.
در سیستم مانیتورینگ بینا شما می توانید به آسانی سرویس های مورد نظر خود را تحت نظارت قرار دهید، از جمله سرویس های که نیاز به مانیتورینگ دارند می توان به موارد زیر اشاره نمود:
| Automatic Updates | Computer Browser | DHCP Server | Antivirus Services | Net Logon |
| Remote Procedure Call (RPC) | Server | WorkStation | DNS Client | Word Wide Web |
البته سرویس های مهم، بر روی سرورهای مختلف متفاوت است، بنابراین لازم است سرویس های حیاتی بر روی هر سرور را شناسایی کنید.
مکانیسم عملیات بازیابی خودکار در سیستم بینا می تواند به صورت خودکار نسبت به راه اندازی مجدد سرویس ها اقدام کند.
مانیتورینگ پروسه ها
حتماً برای شما هم پیش آمده که متوجه بروز کندی بسیار شدید بر روی سرور شوید و احتمالا اولین جایی که سر می زنید Task Manager سیستم عامل است. سپس متوجه می شوید یکی از پروسه های در حال اجرا به طور غیر نرمال و زیادی از CPU یا Memory در حال استفاده است.
سیستم های مانیتورینگ مانند سیستم بینا این امکان را فراهم می سازند که وضعیت پروسه های در حال اجرا بر روی سرور را تحت نظارت قرار دهید. به عنوان مثال در بسیاری از مواقع شما می توانید از در حال اجرا بودن برخی پروسه های مهم مانند برنامه های کاربردی و یا پروسه مربوط به آنتی ویروس خود اطمینان حاصل کنید.
مانیتورینگ پهنای باند
یکی دیگر ازشاخص های کلیدی که باید تحت نظارت قرار گیرد، پهنای باند کارت شبکه های سرور است. مانیتورینگ همیشگی پهنای باند (Bandwidth Monitoring) به ما کمک می کند که الگوی مصرف ترافیک شبکه و ساعات اوج مصرف و همچنین مشکلات احتمالی مربوطه را شناسایی کنیم. ممکن است دلیل اصلی بروز کندی در برنامه های کاربردی و یا اختلال در عملکرد سرویس ها مربوط به اشکالات شبکه باشد که با مانیتورینگ دقیق پهنای باند می توانیم آنها را شناسایی کنیم.
گزارش ها و گراف های مربوط به مانیتورینگ پهنای باند سرورها و تجهیزات شبکه تصویری واضح از کیفیت شبکه در اختیار راهبران و کارشناسان شبکه قرار می دهد.
چنانچه میزان استفاده از پهنای باند (Network Utilization) برای مدت طولانی بر روی یک سرور بالا باشد، این امر نشان دهنده این است که بار کاری سرور بیشتر از قدرت (سرعت) شبکه می باشد و شاید وقت آن رسیده باشد که اقداماتی را برای ارتقاء سرعت شبکه سرور انجام دهید.
مصرف بالای پهنای باند در ساعات غیر کاری در بسیاری از موارد نشان دهنده حملاتی مانند DDOS و یا فعالیت ویروس ها می باشد.
با نظارت دقیق پارامتر هایی مانند Errors و Discards می توانید به وجود مشکلات احتمالی در ارتباط فیزیکی شبکه پی ببرید.
نکات قابل توجه
- برای مانیتورینگ سیستم عامل های ویندوز، علاوه بر پروتکل SNMP می توان از پروتکل WMI نیز استفاده نمود.
- برای مانیتورینگ سیستم عامل ویندوز به روش SNMP ابتدا لازم است این پروتکل را بر روی سرور هدف فعال سازید.
- برای مانیتورینگ سیستم عامل های Linux باید از پروتکل SNMP استفاده کرد و لازم است Net-SNMP بر روی سیسیتم هدف پیکربندی شده باشد.
سوالات متداول
- چه چیزی را بر روی سرورها مانیتور کنیم؟
دسترسی پذیری سرور – پردازشگر – حافظه – دیسک – سرویس ها – پهنای باند – پروسه ها - نکات قابل توجه آن چیست؟
برای مانیتورینگ سیستم عامل های ویندوز، علاوه بر پروتکل SNMP می توان از پروتکل WMI نیز استفاده نمود. – برای مانیتورینگ سیستم عامل ویندوز به روش SNMP ابتدا لازم است این پروتکل را بر روی سرور هدف فعال سازید. – برای مانیتورینگ سیستم عامل های Linux باید از پروتکل SNMP استفاده کرد و لازم است Net-SNMP بر روی سیسیتم هدف پیکربندی شده باشد.
